Het motto ‘medezeggenschap volgt zeggenschap’ ziet op een toetsende medezeggenschap. Het houdt in dat er eerst een besluit wordt genomen, wat dan vervolgens aan de medezeggenschap wordt voorgelegd.

Dit motto kan worden gebruikt bij het ontwerpen van de medezeggenschapsstructuur.

Ja. Er geldt een opzegverbod voor medezeggenschapsleden.
Dit opzegverbod was er al voor de Wet Werk en Zekerheid (“WWZ“).

Over het algemeen geldt ten aanzien van een lid of een ex-lid van de ondernemingsraad , dat hij tot op zekere hoogte ontslagbescherming geniet. De ratio hierachter is dat een OR-lid moet functie in de ondernemingsraad goed moet kunnen uitvoeren, zonder te hoeven vrezen voor een represaille van de kant van de werkgever.

Deze ontslagbescherming is alleen niet absoluut. Een OR-lid geniet slechts ontslagbescherming voor zover het verzoek tot ontbinding van doen heeft met zijn lidmaatschap.

Ja!

Op grond van de WOR gelden er ook diverse rechten en faciliteiten voor de personeelsvertegenwoordiging. De personeelsvertegenwoordiging heeft bijvoorbeeld ook het recht op informatie en het recht op instemming bij een werktijdregeling. Maar let op: de wettelijke rechten en faciliteiten van de PVT zijn over het algemeen minder vergaand dan die van de OR.

Het verschil tussen een normale vakbond en een gele vakbond is dat een gele vakbond niet onafhankelijk is. Een gele vakbond is meestal opgericht door de werkgever zelf. Het kan ook dat de vakbond niet door de werkgever zelf is opgericht maar onvoldoende onafhankelijk is van de werkgever. Ook dan is er sprake van een gele vakbond.

Externe medezeggenschap is medezeggenschap van buiten de onderneming. De belangrijkste ‘externe’ medezeggenschap vindt plaats door middel van werknemersorganisaties oftewel door vakbonden.

Van directe medezeggenschap is sprake zodra werknemers zonder tussenkomt van al dan niet gekozen vertegenwoordigers inspraak hebben op het werk, de arbeidsomstandigheden of het beleid van de onderneming.

Van indirecte medezeggenschap is sprake zodra medewerkers worden vertegenwoordigd door een aantal uit hun midden gekozen collega’s. Als die keuze door de werkgever plaatsvindt, spreken we in de regel over commissies, project- of werkgroepen.  Als de werknemers zelf hun vertegenwoordiging kiezen, is er meestal een medezeggenschapsorgaan in de zin van de Wet op de ondernemingsraden:

Een ondernemingsraad heb je niet zomaar. Om een goede ondernemingsraad te krijgen moet de verkiezingsprocedure zorgvuldig verlopen. Om de verkiezingsprocedure goed te laten verlopen is het van belang dat er een duidelijk tijdschema is. Iedereen weet daardoor wat die wanneer moet doen.

Hieronder staat een stappenplan voor de verkiezingsprocedure.  Dit plan is gebaseerd op voorbeeldreglement van FNV. 

1. Stel de verkiezingscommissie samen. Als er nog geen OR is dan kan de werkgever zelf de verkiezingen organiseren of dit delegeren aan een voorbereidingscommissie.
2. Stel in overleg met de werkgever de verkiezingsdatum vast en kondig deze datum aan. Kies een datum waarop zoveel mogelijk werknemers kunnen. Tussen het bepalen van de verkiezingsdatum en de daadwerkelijke verkiezingsdatum moet 13 weken zitten.
3. Stel een lijst op met de kiesgerechtigde en verkiesbare personen
4. Nodig de vakbonden (uiterlijk 12 weken voor de verkiezingen) schriftelijk uit voor het stellen van kandidaten
5. Ga op zoek naar kandidaten. Uiterlijk zes weken voor de verkiezingen sluit de termijn waarbinnen de vakbonden kandidaten kunnen stellen.
6. Als alle kandidatenlijsten binnen zijn, moet hun geldigheid worden gecontroleerd. In de meeste reglementen staat dat dit uiterlijk drie weken voor de verkiezingsdatum moet gebeuren.
7. Maak uiterlijk twee weken voor de verkiezingen maak je de goedgekeurde kandidatenlijsten aan de werknemers en de werkgever bekend.
8. De verkiezingsdag is een belangrijke dag tijdens de or-verkiezingen. In het reglement staat welke regels voor jouw bedrijf voor de verkiezingsdag precies van toepassing zijn. Stem je in een stemlokaal of per post?
9. Controleer eerst de geldigheid van de stembiljetten en tel vervolgens de geldige en de ongeldige stembiljetten.

En regel nog een ding: voldoende publiciteit! Zet de kandidaten in het zonnetje en vertel je collega’s waarom het belangrijk is dat ze allemaal stemmen!

Het is van belang dat de structuur van de medezeggenschap goed georganiseerd is. Alleen dan krijg je een effectieve ondernemingsraad. Om tot dit resultaat te komen moeten er een aantal vergaderingen worden vastgesteld.

Begin met de eerste vergadering. In deze vergadering worden belangrijke afspraken gemaakt.

Het is ook van belang dat er periodieke vergaderingen plaatsvinden. De OR overlegt onderling tijdens deze periodieke vergaderingen. In deze periodieke vergaderingen wordt vastgesteld aan welke onderwerpen ze aandacht besteden en wat daarover met de directie wordt afgesproken.

De OR moet ook zijn eigen reglement vaststellen. Daarin staan verschillende afspraken. Klik hier voor meer informatie.

Medezeggenschap kan het ziekteverzuim verlagen. Doordat het personeel door medezeggenschap extra gemotiveerd raakt zal de sfeer op het werk verbeteren. Medewerkers zullen onderling beter met elkaar om gaan. Het verbeteren van de werksfeer kan kan leiden tot een verlaging van het ziekteverzuim. Immers, het personeel is tevreden.

 

Als in een onderneming gemiddeld vijftig of meer werknemers werken, dan moet de ondernemer een ondernemingsraad instellen.

Als je een kleinere onderneming hebt, met tien tot vijftig werknemers, dan moet de ondernemer een personeelsvertegenwoordiging (PVT) instellen als de meerderheid van het personeel daarom vraagt. Dus als jij 10 werknemers hebt en 6 werknemers willen een personeelsvertegenwoordiging, dan is dat verplicht.

Heb je een onderneming met 10 maar minder dan 50 werknemers en komt er geen verzoek tot instelling van een PTV, dan moet de ondernemer het personeel ten minste twee keer per jaar in de gelegenheid stellen om met de ondernemer van gedachten te wisselen over de gang van zaken in de onderneming. Ten minste een keer per jaar moet de ondernemer tijdens een personeelsbijeenkomst informatie verschaffen over de resultaten van de onderneming over het voorafgaande jaar en over zijn verwachtingen voor het komende jaar.

Heeft jouw onderneming minder dan tien werknemers? Dan hoef je de medezeggenschap niet formeel te regelen. Het moet niet, maar het mag wel.  Lees bij vraag 10 wat daar de voordelen van zijn!

“Wij zijn een bedrijf met 9 werknemers. Op het advies van LieshoutWesterhout Advocaten hebben wij een ‘personeelsvertegenwoordiging’ opgericht. Werknemers blij, dus wij blij!”